معرفی
تیتانیوم یک فلز محبوب است که به دلیل خواص مطلوبی مانند استحکام بالا، چگالی کم، مقاومت در برابر خوردگی و زیست سازگاری در کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. جوشکاری یک روش رایج برای اتصال اجزای تیتانیوم به یکدیگر است. با این حال، استحکام جوش تیتانیوم موضوع مورد توجه و نگرانی بوده است. در این مقاله، ما بررسی خواهیم کرد که جوش های تیتانیوم در واقع چقدر قوی هستند و چه عواملی بر استحکام آنها تأثیر می گذارد.
جوشکاری چیست؟
جوشکاری یک فرآیند ساخت است که شامل اتصال دو جزء فلزی به یکدیگر است. این امر با حرارت دادن فلز تا نقطه ذوب آن و سپس افزودن ماده پرکننده به محل اتصال برای اتصال دو قطعه به یکدیگر حاصل می شود.
چندین روش جوشکاری مختلف وجود دارد، اما متداول ترین روش مورد استفاده برای جوشکاری تیتانیوم، جوشکاری قوس تنگستن گاز (GTAW) است که به عنوان جوشکاری با گاز بی اثر تنگستن (TIG) نیز شناخته می شود. GTAW یک روش جوشکاری دقیق و کنترل شده است که شامل استفاده از الکترود تنگستن غیرقابل مصرف برای ایجاد قوس برای ذوب فلز است. سپس فلز با افزودن ماده پرکننده (معمولا تیتانیوم) به محل اتصال به یکدیگر متصل می شود.
عوامل موثر بر استحکام جوش تیتانیوم
استحکام جوش تیتانیوم می تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار گیرد، مانند:
1. تکنیک جوش
2. پارامترهای جوشکاری
3. محیط جوش
1. تکنیک جوش
روش جوشکاری مورد استفاده می تواند تاثیر قابل توجهی بر استحکام جوش تیتانیوم داشته باشد. همانطور که قبلا ذکر شد، GTAW رایج ترین روش برای جوشکاری تیتانیوم است. این به این دلیل است که امکان جوش دقیق و کنترل شده مواد گیج نازک را فراهم می کند. سایر روشهای جوشکاری مانند جوشکاری قوس فلزی با گاز (GMAW یا MIG) و جوشکاری قوس پلاسما (PAW)، ممکن است برای مواد ضخیمتر استفاده شوند، اما این روشها به اندازه GTAW دقیق نیستند.
2. پارامترهای جوشکاری
پارامترهای جوش مورد استفاده نیز می توانند بر استحکام جوش تیتانیوم تأثیر بگذارند. مهمترین پارامترهای جوشکاری عبارتند از:
- جریان جوش: مقدار جریان الکتریکی است که برای ایجاد قوس استفاده می شود. جریان خیلی کم می تواند منجر به جوش ضعیف شود، در حالی که جریان زیاد می تواند باعث شکننده شدن فلز و ترک خوردگی شود.
- سرعت جوشکاری: سرعتی است که مشعل جوش در طول محل اتصال حرکت می کند. سرعت بسیار کم می تواند منجر به جوش ضعیف شود، در حالی که سرعت بیش از حد باعث می شود فلز به درستی به هم جوش نخورد.
- گاز محافظ: گازی است که برای محافظت از جوش از هوای اطراف استفاده می شود. آرگون متداول ترین گاز محافظ برای جوشکاری تیتانیوم است.
- فلز پرکننده: این ماده ای است که برای پر کردن شکاف بین دو قطعه فلزی که به هم جوش می شوند استفاده می شود. فلز پرکننده باید تا حد امکان با ترکیب فلز پایه مطابقت داشته باشد تا از یک جوش قوی اطمینان حاصل شود.
3. محیط جوش
محیط جوش نیز می تواند بر استحکام جوش تیتانیوم تأثیر بگذارد. وجود اکسیژن، نیتروژن و سایر آلاینده ها می تواند باعث شکننده یا ضعیف شدن جوش شود. بنابراین، انجام فرآیند جوشکاری در محیطی تمیز و کنترل شده مهم است.
تست استحکام جوش تیتانیوم
برای تعیین استحکام جوش تیتانیوم می توان تعدادی آزمایش مختلف انجام داد. رایج ترین آزمایش ها عبارتند از:
- تست کشش: این شامل جدا کردن مواد جوش داده شده تا زمانی است که بشکند. نیروی مورد نیاز برای شکستن مواد اندازه گیری می شود و می توان از آن برای تعیین استحکام کششی جوش استفاده کرد.
- تست خستگی: این شامل قرار دادن مواد جوش داده شده در معرض تنش های مکرر تا زمانی است که از کار بیفتد. این برای تعیین دوام جوش مفید است.
- تست سختی: این شامل اندازه گیری سختی مواد جوش داده شده است. سختی بالاتر نشان دهنده جوش قوی تر است.
نتیجه
در نتیجه، اگر از تکنیکها و پارامترهای جوشکاری مناسب استفاده شود، جوشهای تیتانیوم میتوانند بسیار قوی باشند. GTAW متداول ترین روش مورد استفاده برای جوشکاری تیتانیوم است و امکان جوش دقیق و کنترل شده مواد گیج نازک را فراهم می کند. پارامترهای جوشکاری مانند جریان جوشکاری، سرعت جوشکاری، گاز محافظ و فلز پرکننده باید به دقت کنترل شوند تا از یک جوش قوی اطمینان حاصل شود. در نهایت محیط جوش باید تمیز و کنترل شده باشد تا از آلودگی جلوگیری شود. با پیروی از این دستورالعمل ها، جوش های تیتانیوم می توانند در طیف وسیعی از کاربردها قوی و قابل اعتماد باشند.
